Ik wil mijn bedrijf beëindigen, wat nu?

Er zijn meerdere redenen waardoor ondernemers besluiten om hun bedrijf te beëindigen. Het kan voorkomen dat u met pensioen wil maar geen opvolger kan vinden voor uw bedrijf en in tijden van economische crisis kan het voorkomen dat uw bedrijf niet meer rendabel is. U bent als ondernemer in principe vrij dit besluit te nemen. Op het moment dat uw deze keuze maakt, zal het bij uw bedrijf werkzame personeel moeten worden ontslagen. Voordat de arbeidsovereenkomsten met het personeel opgezegd kan worden, moet u echter eerst toestemming vragen aan het uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen (UWV). Het UWV kijkt of er een redelijke grond voor de opzegging van de arbeidsovereenkomst wegens bedrijfsbeëindiging is. In deze weblog zal ik uiteenzetten hoe de procedure bij het UWV in zijn werk gaat in het geval dat de werkzaamheden van uw bedrijf worden beëindigd en u alle arbeidsovereenkomsten van het personeel wil beëindigen.
 
Juridisch kader
Het beëindigen van de werkzaamheden in de onderneming kan volgens de wet een redelijke grond zijn voor het ontslaan van het personeel. Deze ontslaggrond staat beschreven in artikel 669 lid 3 onderdeel a BW; Onder een redelijke ontslaggrond wordt verstaan: ‘het vervallen van arbeidsplaatsen als gevolg van de beëindiging van de werkzaamheden van de onderneming’. Deze grond wordt geschaard onder de zogenaamde ‘bedrijfseconomische omstandigheden’. Het UWV gaat beoordelen of er daadwerkelijk sprake is van bedrijfseconomische omstandigheden aan de hand van de uitvoeringsregels ontslag om bedrijfseconomische redenen. U als werkgever verstrekt informatie aan het UWV en het UWV toetst of de aangevoerde stukken de ontslagvergunning voldoende ondersteunen. Voor een rechtsgeldig bedrijfseconomisch ontslag moet in elk geval sprake zijn van een structureel verval van arbeidsplaatsen. In de uitvoeringsregels van het UWV wordt beschreven welke informatie nodig is van u om aannemelijk te kunnen maken dat het verval van arbeidsplaatsen noodzakelijk is.  
 
U heeft in principe de vrijheid om uw bedrijf te beëindigen. Wel zal u uiteen moeten zetten wat de beweegredenen voor deze sluiting zijn. Een bedrijfssluiting kan bijvoorbeeld voorkomen vanwege een slechte financiële situatie van het bedrijf of vanwege werkvermindering. Als de bedrijfssluiting bijvoorbeeld voortkomt uit een verslechterde financiële situatie of werkvermindering zal u gegevens moeten aanvoeren waaruit blijkt dat hier sprake van is. Denk hierbij aan jaarrekeningen over de afgelopen drie jaar, prognoses en een verklaring van uw accountant.  
 
Ook kan de reden van de beëindiging van de werkzaamheden meer persoonlijk van aard zijn, bijvoorbeeld wanneer u een eenmanszaak heeft en u wil vanwege uw leeftijd stoppen. Na maanden zoeken heeft u geen geschikte opvolger gevonden. Het gaat er dan vooral om dat u als werkgever voldoende toelicht waarom het bedrijf gaat sluiten en de arbeidsplaatsen komen te vervallen.  
 
De ontslagaanvraag voor uw personeel kunt u geheel digitaal aanleveren via de website van het UWV. Hier staan aanvraagformulieren voor ontslag wegens bedrijfseconomische omstandigheden; de formulieren A, B en C dient u in te vullen voor elke werknemer.
In formulier A worden uw bedrijfsgegevens gevraagd, in onderdeel B worden de gegevens van de desbetreffende werknemers gevraagd en in onderdeel C worden gegevens gevraagd die betrekking hebben op de beëindiging van het bedrijf.
 
In onderdeel C dient u stukken te overleggen waaruit blijkt dat de werkzaamheden van de onderneming daadwerkelijk beëindigd worden.
Kort gezegd dient de u de volgende gegevens in:

• De reden om de werkzaamheden van de onderneming (geheel) te beëindigen;
• De datum van de bedrijfsbeëindiging;
• De bestemming van het bedrijfspand, de activa, het klantenbestand etc, na de bedrijfsbeëindiging;
• De (on) mogelijkheid om (een deel) van de onderneming te laten overnemen en bij een eventuele overgang van onderneming, wie de verkrijger is en – voor zover bekend- wat de overnamedatum is.

 
Het UWV toetst deze gegevens vervolgens en geeft al dan niet toestemming om de arbeidsovereenkomst met de werknemers op te zeggen. Het UWV toetst hierbij ook of er sprake is van een opzegverbod zoals vermeld in artikel 7:670 BW. In artikel 7:670 BW staat bijvoorbeeld dat er een opzegverbod geldt bij ziekte. Dit zou betekenen dat de zieke werknemer niet ontslagen kan worden wegens bedrijfseconomische redenen. In artikel 7:670 a sub d BW staat op dit opzegverbod echter weer een uitzondering; het opzegverbod geldt niet in het geval dat de werkzaamheden worden beëindigd, tenzij de werkneemster zwanger is of zwangerschapsverlof geniet.
Daarnaast is het zo dat als het bedrijf wordt beëindigd er geen onderscheid wordt gemaakt tussen 0 urencontracten, tijdelijk contracten of contracten voor onbepaalde tijd. Elk contract kan voor ontslag in aanmerking komen. Als het UWV u de ontslagvergunningen voor de desbetreffende werknemers geeft, kan u de arbeidsovereenkomst rechtsgeldig opzeggen.
 
Conclusie
Als u uw bedrijf wil beëindigen en u het personeel wilt ontslaan, is het mogelijk de arbeidsovereenkomst op te zeggen op grond van artikel 7:669 lid 3 sub a BW. U dient hier echter wel eerst toestemming voor aangevraagd te hebben bij het UWV. Aan het beëindigen van de werkzaamheden kan zowel een financieel-economische als een persoonlijke reden ten grondslag liggen. Het gaat erom dat u deze beweegreden zo goed mogelijk toelicht. Als het UWV de ontslagvergunning geeft, kan u de arbeidsovereenkomst met de desbetreffende werknemers opzeggen. Het opzegverbod voor de zieke werknemer geldt niet in het geval van bedrijfsbeëindiging. Ook maakt het in dat geval niet uit wat voor soort contract uw werknemers hebben. Als het bedrijf gaat sluiten kan voor elke werknemer een ontslagvergunning worden aangevraagd. Let hierbij wel op dat u een transitievergoeding verschuldigd bent.
 
Indien u naar aanleiding van deze weblog vragen heeft of advies nodig heeft, neem dan gerust contact met ons op ([email protected]).